VN-Dag 24 oktober: Boodschap VVN Voorzitter

Beste VVN-vrienden,

Vandaag, 24 oktober, is het United Nations Day: de dag dat we de inwerkingtreding van het Handvest van de Verenigde Naties op 24 oktober 1945 gedenken, en vieren.

U vindt in bijlage de boodschap van Secretaris-Generaal António Guterres naar aanleiding van deze dag. Een korte boodschap, en veel vreugde straalt die niet uit.

Onze wereld staat inderdaad voor immense uitdagingen. We zijn steeds afhankelijker van elkaar, in alle werelddelen. De globalisering schrijdt immer voort, vaak onzichtbaar. En toch overheerst het gevoel dat ons internationale stelsel van multilaterale samenwerking diep in crisis is. De Verenigde Naties (VN) zijn het hart van dit systeem: opgericht om “komende geslachten te behoeden voor de gesel van de oorlog, die tweemaal in ons leven onnoemelijk leed over de mensheid heeft gebracht”, tracht ze, met al haar onvolkomenheden, de wereld voor het ergste te beschermen. Maar wie gelooft nog in het welslagen van die onderneming, als 44 % van de Vlamingen vreest voor een derde wereldoorlog? Hoe kunnen de internationale gemeenschap en wij allen de nobele doelstellingen van de VN op het gebied van vrede en veiligheid, de bevordering van de mensenrechten en duurzame ontwikkeling verwezenlijken? Neem het jongste rapport The State of the World Population dat het VN-Bevolkingsfonds drie dagen geleden lanceerde, en waarover we gisteren met onze Vereniging een zeer boeiend lunch seminar organiseerden bij UNRIC in Brussel. UNFPA schrijft dat economische, sociale, raciale en politieke ongelijkheden elkaar steeds meer versterken, in samenhang met schrijnende gender ongelijkheden. Het is een neerwaartse spiraal die de verwezenlijking van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen dreigt te ondermijnen. Of kijk naar de dagelijkse berichtgeving over oorlogsmisdaden, etnisch en religieus geweld in de wereld: lees wat de Rohingya in Myanmar overkomt, “het meest vriendenloze volk ter wereld”. Laatst kreeg ik een vraag van een journalist van Terzake wat de VN hiertegen doet. We weten dat Guterres eind september in de Veiligheidsraad de lidstaten heeft opgeroepen snelle actie te ondernemen om deze misdaden tegen de mensheid te stoppen – maar met welk resultaat? Hetzelfde VN-Bevolkingsfonds schreef eind september dat de rapporten over verkrachting en gender-gerelateerd geweld slechts het topje van de ijsberg zijn. But who cares? In Europa zijn we bezig met onze eigen interne crisissen (Brexit, eurozone, migratie, afglijding van de rechtsstaat, Catalonië, …); in Amerika zijn we in de ban van een tweetende president. Het geheel straalt een onmetelijke machteloosheid uit, die zelfs de meest vurige multilateralist vandaag de dag geregeld tot wanhoop moet brengen.

En toch is er geen alternatief voor internationale samenwerking. Pardon, het is er wel: chaos, oorlog van allen tegen allen, onnoemelijk leed en verdriet. Precies datgene wat we met de oprichting van de VN trachtten te voorkomen. Meer dan ooit moeten we onze medeburgers en gezagsdragers ervan overtuigen dat enkel een duurzaam en diep internationaal en Europees engagement onze waarden en belangen kan veiligstellen.  Dat is wat de Secretaris-Generaal benadrukt in zijn boodschap: als er de collectieve wil toe is, kunnen we vooruitgang boeken. Misschien moeten we in eigen land en streek beginnen.

Op United Nations Day organiseert onze Vereniging verscheidene activiteiten: een lezing van Dr. Jan Vandemoortele over de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, een filmvertoning door VVN Youth in Brussel, en de opening van een tentoonstelling over het onderwijswerk van UNRWA in Leuven. U vindt alle informatie op onze website en bent van harte welkom!

Prof. Dr. Jan Wouters

Voorzitter Vereniging voor de Verenigde Naties